Psike İstanbul ve Uluslararası Psikanaliz Birliği (IPA) üyesi Psikanalist, Psikiyatr. Tıp eğitimini Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi’nde tamamlamıştır. Psikiyatri ihtisasını Erenköy Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Hastanesi’nde tamamlamıştır. Serbest çalışmaktadır.
Sessiz Oda:
Bir Edilgenlik Durumu Olarak “Beklemenin Hazzı” ve “Sessizliğin Nimetleri” Üzerine
Michel Fain (2018) birincil mazoşizmin (Freud, 1924) normal ruhsal gelişimin bir parçası olduğunu vurgular. Temel çaresizlik (Hilflosigkeit) durumu (Freud, 1918) içindeki bebeğin annesini beklerkenki edilgenlik deneyiminin, süresiz ve adsız bir dehşete (Bion, 1924) dönüşmesiyle önü alınamayacak örselenmeler oluşabilir. Edilgen konum ruhsal olarak yatırım yapılabilir olmaktan çıkar. Bebeğin annesinin gelmesiyle sonlanan bekleme süresindeki deneyiminden hoşnutluk elde edebilmesi mümkün müdür? Annenin ruhsal çalışması ve bakımıyla mümkün olan birincil mazoşizm sayesinde yatırım yapılabilen bir edilgenlik söz konusu olursa ve böylece bütünleşmeyi mümkün kılan bir bekleme yetisinin gelişebilmesinin önü açılabilir mi? Annenin gelmesi ve bebeğini almasıyla bekleme sonlanmış ve bebek memeyi tam aradığı yerde tam gerektiği anda bulmuş olur (Winnicott, 1953). Bebeğin birincil nesnesiyle gerçekleşen bu bir olma deneyimi, seansta analizanın içsel zihinsel deneyimlerinin analisti tarafından eşduyum içinde anlaşılması deneyimine denk düşer. Analitik alan içinde analist analizanın içsel deneyimlerine zihinsel olarak erişebilmenin yollarını arar. Analizan için eşduyum içinde anlaşılma deneyimi; bütünleşmemiş kendilik parçalarının bütünleşmiş kendilik parçasına dahil olmasını sağlayacak olan bir olma deneyimi ile gerileme içindeki analizanın ruhsal olarak bütünleşmesinin yolunu açar. Analizan için bir olma deneyimi, analistin sessizliğinde mümkün olabileceği gibi analistin sözü kullandığı anda da mümkün olur. Bu durumda zamanlaması ve süresiyle analistin sessizliğinin ve sesinin dengesinin ayarlanması analitik işlevin temel unsuru olarak öne çıkar. Analistin ruhsallığında beklemenin uyandırdığı hoşnutluk/hoşnutsuzluk deneyimi belirleyici bir nitelik kazanır. Bu sunumda derin ruhsal seviyede işleyen tüm bu süreçler analistin birincil mazoşizmi, edilgenlik, temeli alıcılık olan dişil konum kavramları ışığında ve ağırlıklı olarak Winnicottcu metapsikoloji ve ilişkili kuramcıların katkıları üzerinden işlenecektir.