Toplumsal Tarihin Gölgesinde İç Dünya: Vicdan, Süperego, Ahlaki Mazoşizm Bağlamında Notlar
Bu sunumda, içinden geçtiğimiz zamanlarda izlenen bazı toplumsal süreçler vicdan, suçluluk ve ahlaki mazoşizm kavramları bağlamında tartışılmaya; toplumsal iktidarın ve zorun bebeğe ve bireye ‘ikna’ biçiminde içselleşme formları açılmasına; kuşaklar ötesine uzanan bir takım toplumsal dinamiklerin günümüzde uç veren bir takım görüngülerle ilişkilendirilerek ele alınmasına; psikanalizin bu topraklarda gelişme ve kurumlaşma macerası da belirtilen toplumsal dinamiklerle birlikte düşünülmesine çalışılacaktır. Bu hatları özgül kapsamlarıyla kuşatmaya yönelmenin ötesinde, değinilen toplumsal süreçlerin temelde vicdan ve sorumluluk kavramlarının metapsikolojik bağlamı çerçevesinde değerlendirilmesine gayret edilecektir.
İlker ÖZYILDIRIM psikiyatrist ve İstanbul Psikanaliz Derneği üyesi psikanalisttir. Metapsikoloji tartışmaları üzerine günlük yazıları ve toplum, travma ve güncel meseleler üzerine psikanalitik incelemeleri ele alan makaleleri çeşitli kitap ve dergilerde yayımlanmıştır. Yazarlarından olduğu Gezi’yi Psikanalizle Düşünmek kitabıyla 2016 ve ortak yazarlarından olduğu “Bireysel ve Toplumsal Travmayla Temasta Psikanalitik Çalışma Üzerine Notlar” başlıklı yazısıyla 2017 yılında Psikanaliz Yazıları Özgün Yapıt Başarı Ödülü’nü kazanmıştır. Kurucularından olduğu ve genel koordinasyonunu üstlendiği, Türkiye İnsan Hakları Vakfı (TİHV İstanbul) bünyesinde bir grup klinisyenle birlikte ağır insan hakları ihlalleri ve istismara uğrayanlara yönelik yürütülen TİHV Psikanalitik Psikoterapi Programı, 2019 yılında Uluslararası Psikanaliz Birliği (IPA) tarafından verilen the Community Award in the Humanitarian Institutions ödülüne; “To Brush History Against the Grain: An Essay on Unconscious Ownership of Guilt and Identifications” (2019) başlıklı makalesi ise 2023 yılında IPA Elise M. Hayman Holokost ve Soykırım Çalışmaları Ödülü’ne değer bulunmuştur. Sınırda Buluşmak: Tarih Toplum Yasa Üzerine Psikanalitik Denemeler isimli kitabı 2023 yılında yayımlanmıştır. Freud metinlerinin metapsikolojik içeriklerinin yeniden okunmasına ve olası potansiyellerinin genişletilmesine yönelik olarak değerlendirip çalışmaya devam etmektedir. Psikanaliz Yazıları Yayın Kurulu üyesidir.